Tylko w GÓRACH Nie przegap

Ponad 600 kilometrów, pięć tygodni wyczerpującej wędrówki, dwóch ludzi, jedna wyprawa i jeden cel. Wszystko to, by podążyć drogą, którą rzadko obiera człowiek – przez lądolód Grenlandii, ogromną przestrzeń na krańcu świata.

Południe. Dno doliny rozgrzane jak piec, wiatr szlifuje asfalt kłębami kurzu. Wpadam do sklepu, jest tam klimatyzacja, zimny kefir, schłodzone owoce. Potes jest głośne. Turyści łażą z knajpy do knajpy. Rodziny wypychają z supermarketów pełne koszyki. Kupuję czapkę (bo swoją zgubiłam przedwczoraj) i grube, wełniane skarpety (wyrzucam te, w których przyszłam od Morza Śródziemnego). Buty są luźne, stopa lata mi wewnątrz, a Picos to wysokie góry – w grubych skarpetach czuję się pewniej.

Polacy mają swoją Grupę Młodzieżową, a Brytyjczycy – Young Alpinist Group. Tim Exley, jeden z najbardziej aktywnych członków tej organizacji, pojawi się w tym roku na festiwalu w Lądku-Zdroju. W trakcie swojej prelekcji opowie także o pierwszej poważnej wyprawie brytyjskich młodych gniewnych w góry najwyższe, którą poniżej opisuje jego kolega z zespołu. 

O istocie wspinania lodowego, nauce wyciąganej z błędów popełnianych na zawodach i udanym sezonie startów z OLGĄ KOSEK rozmawia ANDRZEJ MIREK.

GR 109 prowadzi przez całą Asturię, od Panes przy granicy Kantabrii do Santa Eulalia de Oscos przy Galicji. Ma zalety: to 606 kilometrów dzikich ścieżek i dróg, po których nikt zupełnie nie chodzi. I wady: omija trzy wspaniałe masywy Gór Kantabryjskich: Picos de Europa (pisałam o nich w poprzednim numerze GÓR), Las Ubiñas-La Mesa i Somiedo. Żeby je obejrzeć, musiałam zboczyć bez znaków. Trafiłam tam w sierpniu zeszłego roku, idąc górami od Morza Śródziemnego do Atlantyku.

W pewien bożonarodzeniowy poranek – musiałem mieć wtedy około 16 lat – zarzuciłem na plecy nowiutki kraszpad i ruszyłem w kierunku najbliższego kawałka skały, ukrytego w lesie nieopodal domu. Pstrokate okropności, jakie zwykli do tej pory nosić wspinacze, zamieniłem na pachnące nowością, niemalże lśniące białe spodnie. W podskokach zmierzałem do Jackson Tor pewien, że to właśnie ten dzień. Pięć minut wcześniej skończyłem oglądać Stick It – świeżutki film o prężnie działającym brytyjskim środowisku bulderowym i zainspirowany wyczynami moich idoli z ekranu nie mogłem się doczekać konfrontacji z własnym projektem. Tamtego dnia czułem, że nic nie będzie w stanie mnie zatrzymać!

Broad Peak po raz pierwszy w zimie

„W każdym wielkim przedsięwzięciu jest się zawsze zmuszonym pozostawić jakąś cząstkę przypadkowi”. Formułując tę myśl, Napoleon miał z pewnością na uwadze wojnę i politykę, mnie zaś zadziwia, jak bardzo słowa te pasują do himalaizmu. Umiejętności, siła, wytrzymałość, doświadczenie, determinacja i szczęście, to prawie wszystko czego potrzebuje alpinista, by doczekać pogodnej starości. Reszta do tego „prawie” pozostaje właśnie w gestii przypadku, zbiegu okoliczności, zrządzenia losu czy jak jeszcze byśmy tego nie nazwali.

W opublikowanym w poprzednich numerach GÓR dwuodcinkowym artykule wyjaśniłem, że kluczem do skutecznej regeneracji jest nie specjalna technika ćwiczeń, wyszukana dieta czy suplementacja, ale nauka rozpoznania swoich prawdziwych potrzeb, wynikających z funkcji układu nerwowego. Poznaliśmy też sześć skutecznych strategii związanych z planowaniem, sposobem myślenia, oddechem i innymi metodami kategoryzowanymi najczęściej jako coachingowo-psychologiczne. W praktyce pomagają nam one w samoregulacji i są krokiem ku wewnętrznej dyscyplinie. Ich skuteczność związana jest z ogromnym wpływem na neurotransmitery.

Wysoka (2559 m) to piąty co do wysokości szczyt Tatr, Rysy (2503 m) – dziewiąty, a Ganek (2465 m) – dwunasty. Ale co tam ranking. Istotne, że nawet jeśli nie jesteśmy wspinaczkowymi wyczynowcami, a jedynie wspinającymi się turystami, na wszystkie te szczyty możemy wejść w ciągu jednego dnia.

Zawsze zaliczałem się do ludzi, których umownie nazywa się „Tatrami urzeczeni”. […] Wiąże się z tym w jakiś sposób sprawa Filara Kazalnicy. Droga ta nie była dla mnie wyzwaniem w tym sensie, że coś jest trudne i trzeba to przejść. Dla mnie był to problem, który tkwił głęboko w świadomości… Był gdzieś wokół mnie, krążył wokół niego ten mityczny czarny motyl – bo […] wielu z tych, którzy walczyli o Filar, nie ma już wśród nas. To jakieś tam podzwonne kapliczki straceńców… I oceniam, że Filar funkcjonuje dziś w opinii na tej metaforycznej płaszczyźnie, związanej z naszymi uczuciami, miłością do gór, pewną symboliką tatrzańską, z tym, że to jest rzeczywiście jakaś nieprawdopodobnie trudna droga, która była i jest przełomem. Funkcjonuje to w pewnej trudno uchwytnej warstwie symbolicznej.

O zaskakującej różnorodności polskich gór, potrzebie wsłuchiwania się w ciszę, umiejętności psychicznego oswajania trudnych do wyobrażenia wyzwań i przebywania samemu ze sobą z ŁUKASZEM SUPERGANEM rozmawia ANDRZEJ MIREK.

Piza. Bieg na stację. Za późno na pośpieszny do Ventimiglii, a myśleliśmy o Alpach Nadmorskich. Pociąg do Livorno, zbyt wolny, żeby zdążyć na prom. Dwóch pijanych Polaków w drzwiach zabytkowego dworca. Ciemne uliczki, wilgotny upał, labirynt prowadzących donikąd dróg i zamknięte drzwi do Decathlonu (nici z gazu…). – Może wolelibyście na Sardynię? – pyta kobieta w porcie. – Prom na nią jest tu, a do Bastii wciąż na Korsyce. Wieje, nie dostał zezwolenia na wyjście z portu. Zanim się zdecyduję, José płaci za dwa bilety do Bastii na nie wiadomo kiedy – mamy miesiąc, nie spieszy się nam.

W ósmym odcinku serii „Moc na talerzu”, Klaudia Buczek, dietetyk sportowy, była reprezentantka Polski oraz współwłaścicielka poradni dietetycznej Made By Diet®, opowiada o strategii ładowania węglowodanami. Objaśnia, dlaczego ważne jest przygotowanie żywieniowe w sporcie wytrzymałościowym.

But wspinaczkowy jest chyba jednym z najbardziej istotnych elementów wyposażenia każdego łojanta. Kiedy przygotowuję się do wyjazdu, buty są pakowane w absolutnie pierwszej kolejności. Uprząż, linę, ekspresy można pożyczyć lub skombinować na miejscu – jeżeli ich zapomnimy, podłączymy się do innej ekipy, ale bez butów nic nie zdziałamy. Butów się nie pożycza, bo później cały czas coś nie pasuje, a na trudnym prowadzeniu nogi muszą stać bezdyskusyjnie.

Ludzie od zawsze próbowali przebyć z jednego punktu do drugiego jak najkrótszą drogą i w jak najszybszy sposób. Kiedy na przeszkodzie pojawiały się góry, zaczęto przystosowywać je do chodzenia i transportowania dóbr. Gdy szlaki okazywały się zbyt trudne, i na to znaleziono sposób aby poruszać się po nich bez dodatkowych wspinaczkowych akcesoriów, zaczęto instalować sztuczne ułatwienia: mosty linowe, liny poręczowe oraz drewniane, a z czasem stalowe stopnie.

W pierwszym odcinku reaktywowanej serii „Klasyki Jury” prezentujemy kultową drogę Skałek Rzędkowickich – Komin Lechfora. Linia pokonana przez Z. Lechforowicza już w latach pięćdziesiątych XX w. do dzisiaj stanowi nie lada gratkę dla kolejnych pokoleń miłośników wspinaczki skałkowej. Przejście drogi staje się pretekstem do barwnych wspomnień wybitnych alpinistów robiących tę drogę na filmie: Ryszarda Pawłowskiego i Adama Zyzaka, którzy opowiadają, jak wyglądało wspinanie w skałkach na początku ich karier. Przenosimy się więc w romantyczną epokę lat siedemdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku. Warto dodać, że w momencie kręcenia filmu jesienią 2020 roku Zyzak miał 86 lat!

Kurtka Fjällräven Expedition Lätt Hoodie to idealny model na tak zwany „okres przejściowy” - choć testowaliśmy ją jesienią i zimą, to jednak równie dobrze sprawdzi się także w warunkach wiosennych. Fjällräven jest od lat w awangardzie dbałości o środowisko, wyprzedzając wiele powszechnych obecnie proekologicznych rozwiązań na długo przed tym zanim inne firmy zaczęły myśleć o ich wdrażaniu. Testowana przez nas kurtka jest wykonana w 100% z materiałów ponownie przetworzonych. W całej kolekcji Expedition 1974 - inspirowanej kurtką, którą Åke Nordin zaprojektował na początku lat 70-tych - jest najbardziej ortodoksyjną próbą podejścia do kwestii związanych z ekologią. Czy coś, co jeszcze niedawno było górą plastikowych butelek może być pełnoprawnym elementem naszego wyposażenia? Czy to może tylko sztuka dla sztuki? Odpowiedź na to pytanie znajdziecie w naszym video teście, który właśnie opublikowaliśmy na GÓRY TV.

W czasie wyprawy na Kunyang Chhish Eugeniusz Chrobak i Jacek Poręba zostali na cztery dni w obozie II lub III, czekając na schodzącego Andrzeja Zawadę. Gdy ten w końcu dotarł, powiedział do Gienka: „No, przez cztery dni to żeś się z Jackiem nagadał” – nawiązując do tego, że Jacek był niezwykle małomówny. Na co Gienek odparł: „Tak, trzeciego dnia Jacek rzekł: «Daj łopatę»”.

Brytyjska marka Craghoppers, której kurtkę puchową "Expolite" mieliśmy okazję niedawno przetestować, jest chyba bardziej popularna wśród podróżników niż wspinaczy. To prawda, że producent nie ma w swojej ofercie specjalistycznych ubrań do wysokogórskich eskapad, ale do zwykłych wędrówek bez liny i czekana nadają się znakomicie. Dwie rzeczy wyróżniają Craghoppers na tle konkurencji. Po pierwsze - wszystko co robią, opiera się w mniejszym lub większym stopniu na materiałach z recyklingu. Po drugie - dają wieczystą (!) gwarancję na ubrania, i samo to jest wystarczającym powodem, żeby przyjrzeć się ich produktom. W naszym video teście, opublikowanym właśnie na GÓRY TV, Tomek dzieli się swoimi wrażeniami z użytkowania kurtki, która do niedawna była najlżejszym w ofercie Craghoppers modelem tego typu. I okazuje się, że mimo to nie jest wcale propozycją wyłącznie na chłodne, letnie wieczory... 

Adam Ondra dzieli się swoimi refleksjami na temat startu w Igrzyskach Olimpijskich w Tokio, analizując przyczyny swojej porażki. Wspomina także ślub, który wziął nieopodal włoskiego Arco oraz wyjaśnia, dlaczego właśnie rejony w okolicach Jeziora Garda są dla niego wyjątkowym miejscem na Ziemi. Opowiada również o swoim powrocie do wspinania po okresie „olimpijskiego wypalenia” oraz zdradza swoje plany na rok 2022.