Nominacje do ZŁOTEGO CZEKANA

Koniec i początek roku to między innymi czas rozmaitych podsumowań. Kobiety i mężczyźni, artyści, sportowcy, politycy, dziennikarze, itd., wybierają najlepszych w swych kategoriach w mijającym lub minionym roku.
Wśród braci wspinaczkowej nigdy nie było szczególnej atencji dla nagród i oklasków. Jednak próżność jest cechą ludzką, nieobcą również alpinistom. Innym przymiotem ważnym dla opisywanej kwestii jest skłonność do oceniania, porównywania, klasyfikacji. Trzecim istotnym bodźcem jest chyba „odwieczna” tendencja do zabawy i biesiadowania. Wszystko to sprawiło, że uroczystość wręczania wymyślonej już piętnaście lat temu nagrody Piolet d’Or rozrosła się w medialne widowisko, podczas którego przyznawane są najbardziej prestiżowe nagrody za przejścia górskie.
Jasne dla wszystkich było, iż w tak niewymiernej, nieobiektywnej dziedzinie jak alpinizm, podczas prób porównywania przejść muszą pojawić się podstawowe problemy z kryteriami oceny. Dla niektórych takie szacunki czy porównania są po prostu niestosowne, a nawet nieuprawnione. Cóż jednak, machina ruszyła, zatem „the show must go on”!
Po ubiegłorocznych kontrowersjach, jakie wywołało przyznanie Złotego Czekana doborowej kamandzie Rosjan pod kierownictwem Saszy Odincowa, podniosło się wiele głosów krytycznych, głównie ze strony tych, którzy najwyżej cenią sobie styl wspinania na lekko, tzw. „light and fast”. Zdaniem oponentów, którzy stanowili większość choćby wśród samej publiczności festiwalowej, nagroda należała się wówczas Steve’ve House’ovi (USA) za jego solową wspinaczkę na szczyt K7 (pisaliśmy o tym m. in. w GÓRACH z marca 2005 r.). Amerykański „Alpinist” określił nawet werdykt jury jako „Złoty Wstyd” [„Golden Shame”]. Jak to często bywa, najpierw ktoś wymyślił niewinną zabawę w wybieranie najlepszego przejścia roku, a później inni potraktowali to na tyle poważnie, żeby się na jeszcze innych obrażać i złościć za niesprawiedliwe ich zdaniem decyzje.

W tym roku lista  nominowanych wygląda następująco:
· Broad Peak (8047 m), pd.-zach. ściana – Denis Urubko i Siergiej Samoiłow (Kazachstan). Nowa droga 6B [w skali rosyjskiej, czyli ok. ED2-5 lub ABO w skali alpejskiej - przyp. red.], lód 75°, 2500 m. 6 dni wspinaczki, 2 zejścia Drogą Normalną, styl alpejski.
· Nanga Parbat (8125 m), ściana Rupal – Steve House, Vince Anderson (USA).
Nowa droga środkowym filarem ściany Rupal, WI4 M5, 5.9, 4100 m. 6 dni wspinaczki i 2 zejścia Drogą Messnera, styl alpejski.
· Chomo Lonzo, Tybet – Christian Trommsdorf, Yannick Graziani i Patrick Wagon (Francja). Wejście na dwa dziewicze szczyty (Chomo-Lonzo NW 7195 m, Chomo Lonzo Central 7540 m) drogą o trudnościach ED (1500 m), z minimalnym użyciem lin poręczowych.
· Khumbu express, Nepal – Ueli Steck (Szwajcaria). Solowa łańcuchówka w Himalajach: pn. ściana Cholatse (6439 m), M6, 1600 m, 2 dni; wsch. ściana Tawoche (6500 m), 1600 m, 4.30 godz.), pn.-wsch. ściana Ama Dablam (6828 m, Ueli zrezygnował na wysokości 5800 m).
· Cerro Murallón (2831 m), Patagonia – Robert Jasper, Stefan Glowacz (Niemcy).
Nowa droga Vom Winde verweht IX A2 M4, 27 wyciągów; po próbie rok wcześniej, w trakcie której przebyli 21 wyciągów o trudnościach 7c A2 (17 hakowo, 4 klasycznie) i pozostały liny poręczowe na pierwszych 400 m (informacje za: www.glowacz.de i www.planetmountain.com)
· Cerro Torre (3102 m), Patagonia – Alessandro Beltrami, Ermanno Salvaterra (Włochy) i Rolando Garibotti (Argentyna). Nowa droga przez wsch., zach. i pn. ścianę: El Arca de los Vientos ABO 6b+ A1, 90º, 37 wyciągów, 1200 m [mniej więcej z linią rzekomej Drogi pierwszych zdobywców (Maestri/Egger)]. Po próbie kilka dni wcześniej, w której osiągnięto punkt o 3 wyciągi poniżej połączenia z Drogą Włoską („Pająków z Lecco” ‘1970, czyli prawdopodobnie właściwą drogą pierwszych zdobywców szczytu, wspólnie z którą na wierzchołek) i pozostawieniu poręczówek na pierwszych 5 wyciągach. Właściwy atak został przeprowadzony, jak podają źródła, w „stylu alpejskim”, choć jak widać po opisie, nie spełnia on ostrych kryteriów czystości stylu.

Wyboru dokonywać będzie jury w składzie: Stephen Venables (przewodniczący); A. Bołotow i M. Michaiłow (Rosja, laureaci z 2004 roku – Jannu); Guy Chaumereuil (Francja), fundator nagrody; Mike Turner (Wielka Brytania); Pierre Hofmann (Szwarcjaria, GHM); Silvo Karo (Słowenia), Mountain Wilderness International; François Marsigny (Francja); Im Duc Young (Korea); Redakcja „Montagnes magazine”.

Każdy, kto pomyślałby, że tym razem będą to „jedynie słuszne” nominacje, znajdzie się w błędzie. Mimo wstępnych uwag o niemożliwości obiektywnej oceny i „z góry założonej niesprawiedliwości”, nie możemy pominąć faktu, iż na liście nominowanych zabrakło przynajmniej dwóch wspinaczek, których nie tylko znawcy tematu po prostu nie mogli nie zauważyć. Trudno bowiem nie dostrzec wspinaczek tak wybitnych, że nasuwają się nam bez zastanowienia. Wzorem roku ubiegłego, od razu umieszczamy na naszej „liście uzupełniającej” (nie pojmując, dlaczego nie znalazły one należnego uznania w oczach jurorów):

· Great Trango Tower (6286 m), Karakorum, Pakistan – Dodo Kopold, Gabo Čmárik (Słowacja). Nowa droga pd.-zach. ścianą, Assalam Alejkum ABO VIII A2, 90 wyciągów, 3000 m, 8 dni wspinania, czysty styl alpejski.
· Trango II (6327 m) – Jonathan Clearwater (Nowa Zelandia), Jeremy Frimer (Kanada) i Sammy Johnson (USA). Nowa droga zach. żebrem: Severance Ridge VI 5.11 A2 AI3 M5, 1600 m, 5 dni, styl alpejski.

Oj, będzie się działo... Życzymy  wszystkim, a zwłaszcza jurorom i dziennikarzom, dużo dystansu i spokoju.

12-01 (139-140) 2005/2006

(kg)