Chroń swoją głowę... z głową!

1. Kaski narciarskie...

Kaski narciarskie są zwykle pełne lub 3/4 – uszy zakrywane są nie przez skorupę, ale przez specjalne miękkie elementy. Należy szukać modeli spełniających normy CE EN 1077 i ASTM F2040. Kluczowe jest dobranie odpowiedniej wielkości. W tym celu mierzymy obwód głowy 1–2 cm powyżej linii brwi. Przy wyborze kierujmy się nie tylko dizajnem, ale przede wszystkim jakością wykonania, wygodą (będziemy w nim spędzać wiele godzin) i wagą, która jest szczególnie istotna w przypadku kasków dla dzieci. Zbyt duży i ciężki, kupowany „na zapas”, podczas upadku, gdy głowa jest bezwładna, może spowodować urazy kręgosłupa. Pamiętajmy też, by kask mierzyć w goglach, które nie powinny do niego przylegać.

2. ... na rower...

Poruszając się na rowerze – nawet po mieście – powinniśmy mieć na głowie kask, który ochroni ją przed ewentualnym urazem. Kaski tego typu są zwykle zbudowane ze spienionego styropianu i cienkiej skorupy z tworzywa. Na komfort jazdy ma wpływ kształt (bardziej lub mniej opływowy), a także liczba wywietrzników. Warto wybrać model ze zdejmowalnym daszkiem – przyda się w mocnym słońcu lub deszczu, trzeba jednak uważać, by nie zawężał pola widzenia. Na rynku dostępne są także modele o różnej wadze. W miarę zasobności portfela warto wybierać te lżejsze, które oczywiście muszą spełniać normy bezpieczeństwa.

Na koniec najważniejsza uwaga: po każdym poważniejszym wypadku kask należy wymienić. Jest zaprojektowany w taki sposób, by pochłaniał energię uderzenia i rozpraszał ją poprzez pęknięcie czy połamanie, które niekoniecznie musi być widoczne gołym okiem!

3. ... i do wspinaczki.

Kaski wspinaczkowe powinny być zgodne z międzynarodowa normą CE EN12492, a jeszcze lepiej, jeśli spełniają bardziej wyśrubowane standardy UIAA (norma 106) – informacja na ten temat powinna znajdować się na kasku bądź jego opakowaniu. Producenci koncentrują się na takiej budowie, by uniemożliwić przebicie (za co odpowiada skorupa) i zsunięcie się kasku z głowy (tu kluczowe są paski pod brodą). 

4. Typy kasków wspinaczkowych

Pierwszy typ stanowią starsze, ale także te najbardziej wytrzymałe, mające solidną skorupę, zwykle z poliwęglanu, zawieszoną na stelażu z taśm – między skorupą a głową jest więc wolna przestrzeń. Podczas uderzenia skorupa odkształca się i wraca do swojej poprzedniej formy. Oczywiście jeśli uderzenie jest bardzo mocne, kask pęka. Drugi typ to lekkie kaski piankowe (na przykład ze spienionego poliestru nałożonego wewnątrz cienkiej zewnętrznej skorupy), przypominające te rowerowe. Po uderzeniu pozostają na nich ślady w postaci wgnieceń, a po poważniejszych wypadkach powinny być – podobnie jak rowerowe – wymienione na nowe. Są one także dużo delikatniejsze niż opisane powyżej (nowością jest ultralekki kask Sirocco Petzla – około 150 g – wyprodukowany w całości ze spienionego polipropylenu). Trzecia grupa łączy zalety obu typów. Są to kaski z dość grubą skorupą i wyściółką z pianki – nieco cięższe, ale wytrzymałe. 

5. Patenty

Kupując kask wspinaczkowy, warto zastanowić się, do jakich celów będziemy go używać. Jeśli będą to przede wszystkim letnie skałkowe lub górskie drogi wielowyciągowe, warto zadbać o to, by kask miał skuteczny system wentylacji. Nie jest to natomiast aż tak ważne, gdy naszą domeną będzie wspinanie w stylu alpejskim lub górach wysokich. Jeśli natomiast potrzebujemy kasku „do wszyskiego”, warto wybrać model, w którym otwory wentylacyjne można zatkać specjalnymi zaślepkami. Równie ważna jest możliwość szybkiego i łatwego zamocowania na kasku czołówki – zwykle jej pasek zahacza się o specjalne wypustki. Wyściółkę niektórych kasków można odpiąć i uprać, inne nie dają takiej możliwości. Są też kaski, z mocowaniami do specjalnej szybki, która chroni twarz, na przykład przed odłamkami lodu podczas wspinaczki na lodospadach.

6. Kaski uniwersalne – na rower, narty i do wspinania

Ci, którzy jeżdżą na nartach, ale także na rowerze i dodatkowo się wspinają, mogą poszukać modelu uniwersalnego, łączącego zalety kasków dedykowanych do każdej z dyscyplin (na przykład model Xenon Salewy). Na rynku są też modele przeznaczone do wspinaczki, których z powodzeniem można używać podczas jazdy na rowerze, a nawet... w sportach wodnych (jak Meteor III+ Petzla). Wszystkie muszą oczywiście spełniać europejskie normy dla poszczególnych dyscyplin.

7. Jak dopasować kask?

Każdy kask powinien być dobrze dopasowany do głowy – oznacza to, że nie może się przesuwać (a tym bardziej zsuwać na oczy lub tył głowy), ale nie może być też za ciasny. Kaski wspinaczkowe i rowerowe mają zwykle regulację, dlatego łatwiej zmienić ich obwód, jeśli musimy ubrać kominiarkę albo czapkę. Narciarskie, zwykle nieregulowane, zakłada się na gołą głowę. W tym przypadku trzeba przymierzyć kilka, bo mimo tego samego rozmiaru, każdy model będzie inaczej leżał. Warto też pamiętać, że podczas dużego wysiłku gąbka będzie chłonąć pot, a co za tym idzie – będzie nam się wydawać, że kask się nieco kurczy.

Dodatkowym aspektem przy kaskach rowerowych i wspinaczkowych jest ich właściwe założenie. Potylica musi być chroniona, ale nie należy też zbytnio unosić przodu – czoło powinno być zasłonięte. Aby sprawdzić, czy kask dobrze leży i trzyma się na głowie, można jeszcze przed zapięciem pasków kilka razy pochylić głowę w tył i przód – nie powinien uciskać, ale nie może też spaść. 

Numer GÓRY 1-2 (224-225) 2013