Schronisko Berti jest to jedno z najpiękniej położonych schronisk w Dolomitach. Znajduje się we wschodniej części Dolomitów di Sesto w dolinie Popera na wysokości 1950 m n.p.m. Jest to dobre miejsce wypadowe na różne wycieczki po via ferratach.
Dojazd
Jadąc przez Czechy i Austrię kierujemy się na Spittal, Lienz, Sesto do Padola. Dojeżdżamy do schroniska Lunelli położonego na wysokości 1568 m, przy którym jest bezpłatny parking i idziemy ok. godziny ścieżką do Berti.
Ferraty - proponowane trasy
Słynne obejście Popera, należące do najpiękniejszych widowiskowo ferrat obejmuję ferratę Roghel, Cengia Gabriella i Stradę degli Alipini. Trasę można podzielić na dwa dni z noclegiem w schronisku Carducci, po ok. 6 godzin drogi ferratą Roghel i Cengia Gabriella, a następnie Sradą degli Alpini zejście do Berti (ok. 6 godzin). Osoby z dobrą kondycją mogą przejść całość w ok. 12 godzin.
Ferrata Aldo Roghel jest krótka, ale zawiera kilka siłowych i eksponowanych fragmentów. Od strumienia poniżej Berti idziemy na południowy wschód szlakiem 109 w kierunku Campanili di Popera i Gulie di Stalata. Poniżej Gulia pierwsza zaczyna się ferrata, którą szybko wspinamy się do góry, następnie kuluarem aż do przełęczy Forcella tra le Gulie na wysokość 2580 m, skąd rozpościera się przepiękny widok na serce Popery i dziką dolinę Stalata. Schodzimy ubezpieczonym żlebem do doliny.
Poniżej w dolinie Stalata na wysokości 2219 znajduje się biwak Battaglione Cadore, w którym można schronić się w razie niepogody i ewentualnie zejść szlakiem do Auronzo.
Schodząc z feratty Roghel trawersujemy dolinę i dochodzimy do ferraty Cengia Gabriella, która jest łatwiejsza, lecz znacznie dłuższa. Biegnie półką na wysokości ok. 2500 m. Jest ubezpieczona w trudniejszych miejscach. Zawiera liczne podejścia i zejścia często eksponowane. Obchodząc Monte Giralba di Sotto mamy przepiękny widok na ogromną wschodnią ścianę Cimy Bagni (2983 m n.p.m.), a gdy skręcamy w kierunku Monte Giralba di Sopra ukazuje nam się Croda dei Toni (3094 m n.n.p.m.).
Schodzimy żlebem i dochodzimy do schroniska Carducci. Jest to typowe schronisko wysokogórskie z miłą atmosferą. Polecam przeróżne smakowe grappy.
Kolejnym etapem obejścia Popery jest Strada degli Aplini biegnąca półką wykutą w czasie I wojny światowej przez strzelców alpejskich. Jest łatwiejsza od poprzednich ferrat, jednak ze względu na ekspozycję na północny wschód należy uważać na załamanie pogody i zalegający śnieg. Pomimo iż szlak jest zwykle przetarty, to na początku lipca lub po opadach mogą przydać się raki i czekan. Z Carducci idziemy na przełęcz Forcella Giralba i odbijamy w prawo szlakiem 101. Z prawej strony mijamy Busa di Dentro, którędy przebiega jedyny szlak no Monte Popera. Jest on dosyć łatwy i przy dobrej pogodzie warto się tam wybrać.
Ze Strady degli Alpini rozpościerają się widoki na Cima Una i dolinę Fiscalina, a w oddali widzimy sławne Tre Cimy. Ferratę kończymy na Passo della Sentinella pomiędzy Cima Undici a Croda Rossa di Sesto i schodzimy moreną, a następnie wygodną ścieżką do Berti.
Poniżej Passo della Sentinella zaczyna się ferrata Zandonella na Croda Rossa di Sesto (2965 m n.p.m.). Możemy ją zrobić schodząc ze Strady degli Alpini lub bezpośrednio ze schroniska Berti. Jest to dość trudna technicznie i długa ferrata, a przejście jej daje dużo fajnej zabawy i pięknych widoków. Ma ona dużą wartość historyczną, ponieważ znajdują się na niej liczne pozostałości z I wojny światowej. Szczególnie imponujące są sztolnie i drewniane drabiny znajdujące się w trudno dostępnych miejscach. W rejonie tym wojna była wyjątkowo brutalna.
Ferrata Zandonella składa się z dwóch etapów tworzących obwód.
Pierwszy - wariant S, przewyższenie 260 m. Starujemy z wysokości 2680 m na 2939 środkiem południowej ściany do półki skalnej, a następnie trawersujemy do przełączki pomiędzy wierzchołkami. Schodzimy trochę w dół, a następnie wspinany się na wierzchołek. Szlak jest dobrze oznaczony i ubezpieczony. Jest on dosyć krótki, ale trudny technicznie i eksponowany. Czas ok 1,30 godz. plus około dwie godziny podejścia ze schroniska Berti. Ze szczytu ponorama na Alpy i Grupę dolomitów di Sesto.
Ferrata Zandonella - wariant SE - ferrata zejściowa. Najpierw schodzimy w dół ubezpieczoną trasą aż do cyrku wschodniego. Mijamy pierwszą wspaniałą Guglie (2850 m). Następnie skręcamy na południowy-zachód, trawersując południową ścianę Guglie, skąd stromym zejściem ferrata prowadzi w kuluar pod szczyt Croda Rossa niedaleko startu wariantu S. Zejście ze szczytu Croda Rossa di Sesto zajmuje ok. 3,40 h.
Ze szczytu można zejść także w kierunku Prati di Croda Rossa, jednak jest to wariant zdecydowanie mniej interesujący niż SE. Dodatkowo jeśli zostawi się samochód pod schroniskiem Lunelli, to mamy po niego kolejną wyprawę.
W tym rejonie można także przejść ferratę Mazetta, jednak ze względu iż jeszcze jej nie przeszłam, nie będę jej opisywać. Myślę jednak, że po wakacjach coś na ten temat napiszę.
Informacje ogólne
Okolice schroniska Berti bardzo polecam, nie tylko osobom nastawionym na ferraty. Można robić tam sporo ciekawych wycieczek oraz odpocząć z dala od ludzi natykając się jedynie na świstaki. Jest to rejon mało uczęszczany, dzięki temu że nie ma tam żadnych wyciągów. Nie trzeba się przepychać pomiędzy ludźmi, jak w rejonach Tre Cime lub Cortiny d`ampezzo. Włosi dochodzą głownie do schroniska na obiad i schodzą w dół, oczywiście pod warunkiem, że będzie "lampa".
Spędziłam dwa sezony pracując w tym miejscu i nie mogę doczekać się wakacji, gdy znów tam wrócę.
Polecam wszystkim!
Schronisko otwarte jest od 20 czerwca do ok. 20 września.
Nocleg 20 euro, zniżka 50 % dla członków CAI, Alpenverein, polskich klubów wysokogórskich.
