Oddychać pełną stopą, czyli GORE-TEX Surround

To istotne pytanie, ponieważ jedną trzecią powierzchni stopy znajdującej się w półbucie stanowi jej spód. I, podobnie jak w przypadku pleców obciążonych plecakiem, spód stopy ma raczej kiepskie warunki pracy – wykonana z pianki kładka oraz środkowa podeszwa buta ograniczają wentylację i odbijają ciepło. Bez względu więc na to, jakim technologicznym majstersztykiem jest konstrukcja cholewki, podczas dłuższej wędrówki w ciepłych i umiarkowanych warunkach atmosferycznych w butach kumuluje się wilgoć.

W skrajnych przypadkach, jeśli aktywność się przedłuża, na podeszwie stopy mogą pojawić się pęcherze lub tak zwane „mózgostopie” – ta urocza nazwa oznacza skórę pomarszczoną pod wpływem wilgotnego i gorącego mikroklimatu panującego wewnątrz butów. Musicie przyznać, że nie brzmi to dobrze, a jeszcze gorzej wygląda, zwłaszcza na stopach własnych, a nie kolegi ☺. Potrzeba matką wynalazku, więc i na tę paskudną przypadłość znaleziono sposób  – GORE-TEX SURROUND.

Idea jest prosta – trzeba sprawić, aby jak największa powierzchnia buta oddychała i odprowadzała wilgoć na zewnątrz. Jeśli chodzi o cholewkę, nie jest to problem, jednak od spodu trzeba zastosować jakiś fortel. Wszelkie otwory znajdujące się w podeszwach mogą sprawdzić się w butach miejskich, są jednak nie do przyjęcia w obuwiu outdoorowym, ponieważ szybko zapychają się błotem i kamykami, przestając spełniać swoje zadanie. Wniosek jest oczywisty: należy więc wilgoć i ciepłe powietrze spod stopy odtransportować na boki, gdzie znajdą ujście przez zastosowane w tych miejscach panele z siateczki (1).

Jak to: siatkowy materiał na nieprzemakalnych butach? Nie kojarzy się dobrze, ale pamiętać musimy, że nieprzemakalność butów z membraną zapewnia wewnętrzna „skarpeta” z laminatu, a nie zewnętrzny materiał cholewki – ten stanowi wyłącznie mechaniczne zabezpieczenie wewnętrznej struktury. Wróćmy jednak do genialnie prostej konstrukcji GORE-TEX SURROUND.

Jak wspomniałem, „skarpeta” z laminatu GORE-TEX osłania całą stopę, chroniąc ją przed wodą z zewnątrz i odprowadzając z jej powierzchni wilgoć – do góry, poprzez materiał cholewki, a w dół dzięki wkładce dystansowej (2) posiadającej specjalną, przestrzenną strukturę, przez którą powietrze swobodnie przechodzi również w płaszczyźnie poziomej. Tą drogą wilgoć i nadmiar ciepła zostają odprowadzone na boki, gdzie w cholewce znajdują się panele z łatwo przepuszczającego powietrze materiału, na przykład siateczki.

Przyznać musimy, że w teorii rozwią­zanie to wygląda naprawdę nieźle, a na dodatek jest proste, więc powinno być niezawodne. Jednak umysły analityczne doszukają się kilku problemów, które nie dadzą im spokoju. Co na przykład dzieje się z wodą „zasysaną” przez boczne panele wentylacyjne? Owszem, do wnętrza butów może przedostać się wilgoć, podobnie jak w przypadku obuwia biegowego wykonanego z siateczki. Jednak skarpeta z laminatu GORE-TEX nie dopuszcza jej do kontaktu ze stopą. Więc jeśli przestanie padać lub wyjdziemy w końcu z kałuży, pod wpływem ciepła ciała orazza sprawą wentylacji buty szybko podeschną, a ze struktury wkładki dystansowej wodę wyciśnie nacisk stopy, który wzmaga również cyrkulację powietrza we wkładce, przyspieszając jej wyschnięcie.

A czy przestrzenna struktura wkładki dystansowej nie ulegnie zniszczeniu pod wpływem obciążania podczas marszu lub biegu? Jak można się domyślać, element ten został starannie opracowany i wykonany, ponieważ stanowi clue całej konstrukcji GORE-TEX SURROUND. Jest więc na tyle trwały, żeby zapewnić sprawne odprowadzanie wilgoci i ciepłego powietrza spod stopy podczas całego „życia” butów. Właśnie – czyżbym wspomniał o odprowadzaniu ciepłego powietrza? Jeśli tak jest, w butach z konstrukcją GORE­ -TEX SURROUND musi być chłodno. Nie ma zatem obawy o odmrożenie stóp? Nie, jeśli obuwie to stosujemy zgodnie z przeznaczeniem – prezentowana technologia wykorzystywana jest w produktach na ciepłe oraz umiarkowane warunki atmosferyczne. Możemy zatem spokojnie korzystać z właściwo­ści GORE-TEX SURROUND od wiosny do wczesnej jesieni –w zimie musimy liczyć się z dyskomfortem, natomiast w gorące dni komfort jest zdecydowanie większy niż w obuwiu o tradycyjnej konstrukcji membranowej wyściółki.

W takim razie pozostaje jeszcze jedna wątpliwość: jak wygląda trwałość „skarpety” z laminatu, poprzez siateczkę paneli wentylacyjnych poddawanej uciążliwemu wpływowi czynników zewnętrznych, jak pył, błoto etc? Używana w konstrukcjach GORE-TEX SUR- ROUND wzmocniona wersja laminatu GORE-TEX EXTENDED COMFORT sprawdzana jest podczas wymagających testów, zarówno na etapie projektowania butów, jak i wyrywkowo w trakcie produkcji i sprzedaży detalicznej, co potwierdza odpowiednią wytrzymałość, pozwalającą bezproblemowo korzystać z butów przez... Hmm, to już zależy od naszych możliwości, ale przeciętny piechur na pewno nie będzie zawiedziony.

No i na koniec najważniejsze – gdzie znajdziemy buty z tym rozwiązaniem? Otóż technologię GORE-TEX SURROUND stosują wybrane marki, spełniające wysokie wymagania produkcyjne – w tym roku na półkach sklepów outdoorowych pojawi się aż 350 modeli butów 50 marek (w Polsce oczywiście mniej), a liczba ta zwiększa się z roku na rok.

Tekst / Piotr Gruszkowski